از دست دادن زودرس دندان‌های شیری می‌تواند باعث بروز مشکلات جدی در ترتیب و ردیف شدن دندان‌های دائمی شود. برای جلوگیری از این مشکلات، از فضا نگهدارنده‌ها استفاده می‌شود. در این مقاله به بررسی انواع فضا نگهدارنده‌ها، کاربردها و اهمیت آن‌ها در حفظ سلامت دندان‌های کودکان می‌پردازیم.
اهمیت فضا نگهدارنده‌ها
دندان‌های شیری نقش مهمی در حفظ فضای لازم برای رویش دندان‌های دائمی دارند. اگر دندان شیری زودتر از موعد از دست برود، دندان‌های مجاور ممکن است به سمت فضای خالی حرکت کنند و باعث از دست رفتن فضای لازم برای دندان‌های دائمی شوند. این موضوع می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند کج شدن دندانها، از دست رفتن طول قوس فک و کمبود فضا برای رویش دندان‌های دائمی شود.
مشکلات ناشی از از دست دادن زودرس دندان‌های شیری
- کج شدن دندان‌های خلفی: دندان‌های عقبی ممکن است به سمت جلو منحرف شوند.
- کج شدن دندان‌های جلو: دندان‌های جلو ممکن است به سمت عقب منحرف شوند.
- از دست رفتن طول قوس فک: این مشکل می‌تواند باعث کمبود فضا برای رویش دندان‌های دائمی شود.
انواع فضا نگهدارنده‌ها
برای جلوگیری از این مشکلات، از فضا نگهدارنده‌ها استفاده می‌شود. این دستگاه‌ها به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند:
۱. فضا نگهدارنده ثابت
- تعریف: این نوع فضا نگهدارنده در دهان به صورت ثابت کار گذاشته و چسبانده می‌شود.
- کاربرد: برای کودکان با سنین کم مناسب‌تر است، زیرا نیاز به مراقبت و نگهداری کمتری دارد.
- مزایا: ثابت بودن آن باعث می‌شود که کودک نتواند آن را از دهان خارج کند و نیاز به مراقبت کمتری دارد.
۲. فضا نگهدارنده متحرک
- تعریف: این نوع فضا نگهدارنده شبیه به پلاک‌های ارتودنسی است و از جنس آکریل ساخته می‌شود.
- کاربرد: برای کودکان با سنین بالاتر مناسب‌تر است، زیرا نیاز به مراقبت و نگهداری ویژه دارد.
- مزایا: به راحتی از دهان خارج شده و مجدداً در دهان قرار داده می‌شود. این نوع فضا نگهدارنده برای کودکانی که می‌توانند از آن مراقبت کنند، مناسب است.
مراقبت و نگهداری از فضا نگهدارنده‌ها
بعد از قرار دادن فضا نگهدارنده، مراقبت و نگهداری از آن بسیار مهم است. در ادامه به برخی از نکات کلیدی در این زمینه اشاره می‌شود:
۱. چکاپ‌های منظم
- چکاپ ۶ ماهه: بعد از قرار دادن فضا نگهدارنده، حتماً باید چکاپ‌های منظم هر ۶ ماه یکبار انجام شود. این چکاپ‌ها به دندانپزشک کمک می‌کند تا از سلامت دندانها و عملکرد صحیح فضا نگهدارنده اطمینان حاصل کند.
۲. مدت زمان استفاده از فضا نگهدارنده
- تا رویش دندان دائمی جایگزین: فضا نگهدارنده باید تا زمان رویش دندان دائمی جایگزین در دهان نگه داشته شود. این کار به حفظ فضای لازم برای رویش دندان دائمی کمک می‌کند.
۳. برداشتن فضا نگهدارنده
- توسط دندانپزشک: برخلاف روکش‌ها، فضا نگهدارنده‌ها حتماً باید توسط دندانپزشک برداشته شوند. این کار به جلوگیری از آسیب به دندانها و بافت‌های اطراف کمک می‌کند.
نتیجه‌گیری
فضا نگهدارنده‌ها ابزارهای مهمی هستند که به حفظ فضای لازم برای رویش دندان‌های دائمی کمک می‌کنند. از دست دادن زودرس دندان‌های شیری می‌تواند باعث بروز مشکلات جدی در ترتیب و ردیف شدن دندان‌های دائمی شود. با استفاده از فضا نگهدارنده‌های ثابت یا متحرک، می‌توان از این مشکلات جلوگیری کرد. مراقبت و نگهداری از فضا نگهدارنده‌ها و انجام چکاپ‌های منظم توسط دندانپزشک، به حفظ سلامت دهان و دندان کودکان کمک می‌کند. در نهایت، برداشتن فضا نگهدارنده باید توسط دندانپزشک انجام شود تا از هر گونه آسیب به دندانها و بافت‌های اطراف جلوگیری شود.
